Contactlenzen ontsmetten: zo doe je het goed

Ontsmetten is een van de belangrijkste stappen als je je lenzen een onderhoudsbeurt geeft. Deze stap in het onderhoud doodt ziektekiemen en bacteriën en beschermt je ogen zo tegen ontstekingen. Je leest hier hoe je je contactlenzen correct ontsmet en waar je daarbij op moet letten.

Voor hygiënisch schone contactlenzen: daarom is ontsmetten belangrijk

Voor dragers van contactlenzen die niet elke dag nieuwe lenzen gebruiken, dus de mensen die weeklenzen, maandlenzen of jaarlenzen dragen, hoort het regelmatig ontsmetten van de contactlenzen bij het verplichte onderhoudsprogramma. De ziekteverwekkers die zich snel vermenigvuldigen in de met water gevulde poriën van zachte lenzen worden uiteindelijk niet zomaar door een oppervlakkige reiniging verwijderd.

Contactlenzen liggen direct op het hoornvlies van het oog; ze ‘drijven’ op de traanvloeistof. De natuurlijke traanfilm laat op de contactlenzen eiwit- en vetafzettingen achter, die niet alleen de kwaliteit van het zien verminderen, maar ook een voedingsbodem vormen voor ziekteverwekkers. Daarom moeten contactlenzen regelmatig ontsmet worden, om ziektekiemen die al afgezet zijn te doden. Anders vermenigvuldigen de ziektekiemen zich. Brandende, rode ogen of zelfs een hoornvliesontsteking zijn aanwijzingen van een beschadiging door binnengedrongen ziekteverwekkers. De ontsmetting van contactlenzen is daarom de beste manier om zulke klachten te voorkomen.

Contactlenzen correct ontsmetten: zo werkt het

Om de hoeveel tijd contactlenzen idealiter ontsmet moeten worden, hangt ook af van de draagtijd. In principe wordt aanbevolen om de lenzen elke avond voor het slapengaan uit te nemen en ze ‘s nachts te ontsmetten. De ogen kunnen zich ‘s nachts ontspannen en de lenzen zijn de volgende ochtend hygiënisch schoon.

Hoe je de contactlenzen precies moet ontsmetten, hangt af van het toegepaste reinigingssysteem. Het gaat hierbij om de samenstelling van het onderhoudssysteem dat het beste past bij jouw ogen, het type contactlenzen en het lensmateriaal. Er bestaan twee verschillende reinigingssystemen voor het lensonderhoud:

• All-in-one lenzenvloeistof: Deze lenzenvloeistof is geschikt voor alle reinigingsstappen: reinigen, afspoelen, bewaren en ontsmetten. De lenzen worden korte tijd of ‘s nachts bewaard in een lenzendoosje dat met de oplossing is gevuld. U vindt de precieze procedure in de bijsluiter. Het grote voordeel van de all-in-one lenzenvloeistof is dat die eenvoudig toegepast kan worden. Het nadeel is dat hij niet voor alle gevallen geschikt is. Hij is minder effectief tegen het sterke vervuiling en tegen vet- en eiwitresidu’s. Dan is er een speciale enzymenreiniger nodig.
• Peroxidelenzenvloeistof: Bij gevoelige ogen, bij een allergie tegen conserveringsmiddelen en bij sterke vervuiling is ontsmetting met een peroxideoplossing op basis van waterstofperoxide aanbevolen. Deze oplossing werkt in ieder geval alleen ontsmettend. Voor de andere reinigingsstappen zijn andere middelen nodig. De producten die hierbij op elkaar zijn afgestemd vormen samen het zogenoemde ‘peroxidesysteem’. De peroxidelenzenvloeistof mag in geen geval in de ogen terechtkomen. Ze wordt daarom na de ontsmetting geneutraliseerd .

Contactlenzen ontsmetten met de peroxidelenzenvloeistof: een leidraad

Voor de ontsmetting van contactlenzen met peroxidelenzenvloeistof zijn er meer onderhoudsmiddelen en -stappen nodig dan bij een all-in-onelenzenvloeistof. Maar die vloeistoffen zijn ook wat grondiger:

1. Reinig de contactlenzen met een oppervlaktereiniger door de lenzen voorzichtig tussen de vingertoppen in te wrijven.
2. Spoel de lenzen af met een zoutoplossing. Gebruik in geen geval leidingwater om af te spoelen, want dat bevalt te veel ziektekiemen voor dit doel.
3. Ontsmet de contactlenzen met de peroxidelenzenvloeistof in een lenzendoosje. U vindt de minimale duurtijd op de verpakking of in de bijsluiter.
4. De laatste stap is de neutralisatie  die tot zes uur kan duren. Het hangt van het betreffende systeem af op welke manier er geneutraliseerd wordt. Bij een eenfasig peroxidesysteem gebeurt de neutralisatie ofwel met een tablet of in een speciaal lenzendoosje met katalyseschijf die het peroxide omzet in een zoutoplossing. Bij een tweefasig peroxidesysteem vervangt u de peroxidelensvloeistof na de ontsmetting door een neutralisatie-oplossing. Aangezien de waterstofconcentratie tijdens de ontsmetting niet vermindert, werkt deze variant bijzonder grondig. Ook de neutralisatie gebeurt sneller. Aangezien beide oplossingen kleurloos zijn, dient u er goed op te letten dat de neutralisatie ook werkelijk wordt uitgevoerd en mag u die zeker niet vergeten.

Peroxidesystemen zijn vooral ontworpen voor zachte contactlenzen, maar ze zijn ook geschikt voor vormvaste lenzen. Vraag zeker advies aan een opticien over een geschikt onderhoudssysteem, want niet alleen het lenstype en -materiaal spelen een rol, maar ook de gevoeligheid van je ogen, je draaggewoontes en je werk- en slaaptijd. Als je een middel hebt gekozen, lees dan voor het eerste gebruik grondig de gebruiksaanwijzing door.

Extra tips voor het ontsmetten van contactlenzen

Ongeacht welke reiniging je voor het onderhoud van je lenzen gebruikt, raden wij je een wekelijkse behandeling met een eiwitverwijderaar aan, een zogenoemde enzymreiniger . Die verwijdert de biofilm op de lens door de eiwitten af te breken.

Zelfs de meest zorgvuldige reiniging en ontsmetting is nutteloos als de lenzen daarna in een lenzendoosje vol ziektekiemen belanden. Daarom hoort een regelmatige ontsmetting van het lenzendoosje eveneens tot het verplichte programma.

Contactlenzen ontsmetten: een kort overzicht van het belangrijkste

• Opdat contactlenzen geen voedingsbodem worden voor gevaarlijke ziekteverwekkers, moeten ze regelmatig en het beste elke nacht ontsmet worden.
• Voor de ontsmetting van contactlenzen zijn er zowel all-in-one lenzenvloeistoffen als peroxidelenzenvloeistoffen beschikbaar. Je opticien helpt je het juiste systeem voor je lenzen te vinden.
• Bij een grondig onderhoud hoort ook de regelmatige ontsmetting van het lenzendoosje en de wekelijkse reiniging met enzymen .